Jakie zmiany w funkcjonowaniu sądów spowodował Covid-19

Koniec roku sprzyja wszelkim podsumowaniom. Mijający rok nie należał do spokojnych, wiele się działo w polityce, w kwestii zdrowia powszechnego, a wszystkie te aspekty rzutowały na uchwalane naprędce przepisy prawne. Covid-19 sporo zmienił również w funkcjonowaniu sądów, przede wszystkim przyspieszył wdrożenie zdalnych usprawnień, które częściowo pojawiły się w procedurze cywilnej jeszcze jesienią 2019 roku. Spośród pozytywnych zmian wymienić należy:

• możliwość przesłuchania świadka na piśmie. Dotychczas obowiązywała zasada składania przez świadka zeznań wyłącznie ustnie, w obecności sądu. Obecnie istnieje możliwość złożenia zeznań również na piśmie, o ile sąd tak postanowi. Ma to duże znaczenie w sytuacji, gdy świadek mieszka poza granicami Polski, bywa w kraju wyłącznie w weekendy lub nie dysponuje sprzętem lub środkami porozumiewania się na odległość;
• możliwość stosowania wideokonferencji podczas rozprawy. Jeżeli któraś ze stron postępowania lub świadek nie może osobiście uczestniczyć w rozprawie, ale ma dostęp do Internetu i środków łączności na odległość ( wystarczy laptop lub smartfon), może z łatwością połączyć się z sądem i wziąć udział w posiedzeniu sadu będąc na drugim końcu świata. Wystarczy odpowiednio wcześniej zgłosić wolę wzięcia udziału w rozprawie online, by sąd przygotował i wysłał zainteresowanemu odpowiedni link do posiedzenia online;
• możliwość wydania przez sąd wyroku zaocznego bez przeprowadzania rozprawy (na tzw. posiedzeniu niejawnym) w oparciu o twierdzenia powoda w razie, gdy pozwany nie złoży odpowiedzi na pozew w wyznaczonym terminie. Takie rozwiązanie co prawda przyspiesza rozpoznanie sprawy, jednak pozwany nieraz z sposób niezawiniony (np. z powodu choroby lub pobytu zagranicą) nie może w wyznaczonym czasie ustosunkować się do pozwu. W takiej sytuacji, po ustaniu przyczyny niedotrzymania terminu, pozwany powinien sięgnąć po wniosek o przywrócenie terminu do złożenia odpowiedzi na pozew i jednocześnie złożyć odpowiedź na pozew, a w razie doręczenia jemu wyroku zaocznego, złożyć sprzeciw od wyroku zaocznego.

Rozwiązania te są coraz częściej i coraz chętniej stosowane przez sądy, co w pewnej mierze może przyczynić się do przyspieszenia rozpoznawania spraw.

 

Marta Nowakowska, adwokat

Foto: Pixabay/herbinisaac