W ostatnich dniach głośno zrobiło się o czwartym etapie odmrażania gospodarki. Mam natomiast wrażenie, że ucichł nieco w mediach temat kar pieniężnych za niestosowanie się do ustanowionych w czasie epidemii nakazów, zakazów i ograniczeń.
Podjęte zostały decyzje o rozpoczęciu czwartego etapu odmrażania gospodarki. Weszło w życie (choć jeszcze nie w całości) Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 29 maja 2020 r. w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii, a nawet jego zmiany (Dz. U. z 2020 r. poz. 964 i Dz. U. z 2020 r. poz. 966). Wszyscy zapewne słyszeliśmy o zmianach w zakresie obowiązku zakrywania ust i nosa, ograniczeń określonych rodzajów działalności, organizowania wesel itd. W tym wpisie nie będę przedstawiać regulacji ww. Rozporządzenia. Chciałabym jednak zwrócić uwagę na podstawę wydania tego Rozporządzenia. W pierwszym bowiem zdaniu aktu prawnego czytamy, że „Na podstawie art. 46a i art. 46b pkt 1–6 i 8–12 ustawy z dnia 5 grudnia 2008r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (Dz.U. z 2019r. poz.1239, z późn. zm.¹⁾) zarządza się, co następuje:”. Podstawą tego Rozporządzenia, tak jak i poprzedzających je rozporządzeń o tożsamej tematyce, są wybrane przepisy ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu i zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi. Ustawa ta w art. 48a ust. 1 przewiduje karę pieniężną dla tego, kto w stanie zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii nie stosuje się do ustanowionych na podstawie art. 46 lub art. 46b nakazów, zakazów lub ograniczeń. Przepis dotyczący kar pieniężnych odnosi się więc do tych samych przepisów, na podstawie których wydane zostało ww. Rozporządzenie, co powoduje, że kary pieniężne tyczą się właśnie naruszenia stosownych przepisów Rozporządzenia.
Pomimo więc znacznego „poluzowania” obostrzeń – abstrahując w tym miejscu od wszelkich zgłaszanych zastrzeżeń co do zasadności, słuszności i możliwości nakładania kar pieniężnych za naruszenia przepisów ww. Rozporządzenia – zwracam uwagę, że przepisy uprawniające organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej do nakładania kar pieniężnych (z zasady w wysokości od 5.000 zł do 30.000 zł) nie uległy zmianie. Zmian nie ma również w przepisach stosowanych przez Policję do nakładania m.in. mandatów karnych za niewłaściwe zachowanie w miejscach publicznych. Mam tu na myśli w szczególności przepis art. 54 Kodeksu wykroczeń („Kto wykracza przeciwko wydanym z upoważnienia ustawy przepisom porządkowym o zachowaniu się w miejscach publicznych, podlega karze grzywny do 500 złotych albo karze nagany.”).

radca prawny Magdalena Kaczkowska
fot. Pixabay